احمد زي
احمد زي احمد زي په ا صل کې غلجي پښتا نه د ي او په سليمان خيلو ور ګډ ېږي، خو نن د سليمان خيلو نه د ليري والي ۔ او هم د شمېر ر ډېروالي په و جه د پښتنو ډېره پياوړې او غښتلې قبيله شميرل کيږي د د غې قبيلې خلک د افغانسنتان په ډېرو وليتونو او په تيره بياپه پکتيا، لوګر، ننګرهار، لغمان، مزارشريف، بغلن، هرات، کند ز او فارياب کننې هننم ۔ استوګنه لري د احمد زيو قبيله د پکتيا د مهمو قبيلو په ډله کې شميرل کيړي چې زيات شمير يې د ګرد يز پننه شننما ل ۔ ختيز او جنوب کې د رود احمد زي او ميلن په سيمو کې استوګنه لري د پکتيا و ليت احمد زي د منګلو، تو تا خيلو، خد راڼو، زرمت او لو ګر د وليت سره پوله لري او د ١٣٥٤ کال د يوې سروې له مخې د د و ی شمير په پکتيا کې د يو سلو ۔ زرو تنو په شا او خو اکې ښود ل شو ی و د لوګروليت احمد زي د د غه وليت پننه ځېنننو سننيمولکه ازره، التمننور، سرخاب، ، د اوبازک په د ښته او محمد اغه کې ژوند کوي۔ د ننګرهار وليت احمد زي د د غه وليت په مر ګز جلل اباد ، د سره رود ولسوالۍ د احمد زيننو پننه کلنني، د ۔ چپرهار د ولسوالۍ د د ولت زيو په کلي، د حصارک غلزايي په اولسوالۍ او د کامې په او لسوالۍ کې استوګنه لننري د لغمان وليت احمد زي د د غه وليت په مرکزاو هم يو شمير يې د کابل او لغمان تر مينځ د کابل سيند پر د واړو غننارو ميشته د ي۔ ۔ د احمد زيويوه پياوړې څانګه د موسی خيلو په نامه سره شهرت لري چې اکثره خلک يې کو چيننان د ي زه د د ې مقالې ليکوال په ١٣٥٤ لمرېزکال کې د ميد ان او ورد ګو وليت د بهسود و د ويمې حصې ولسوالۍ ته تللی وم او هلته ۔ مې د احمد زيو کو چيانو په زر ګو نو کيږد ۍ ليد لې وې ، ځکه همد ا احمد زي او نورکو چيان د د وبي په موسم کننې ايلبند ونو ته تلل او د د و ی د څارويو له پاره د غه سيمه ډېر ښه څړ ځا ی شميرل کيد ه۔ په پښتنو قبيلو کې تر بلې هرې قبيلې د احمد زيو د قبيلي خلک په جر ګو کې ښه مهارت لري او د د و ی جننر ۔ ګې د رنې ګڼل کيږي او په پښتنو کې د و ی څلي او نر خونه ډېر اهميت لري په پخوا وختو نو کې بننه کننه چيننرې د نورو پښتنو تر مينخ کو مه شخړه او لنجه پيښه شوه نو خلکو به د احمد زيو د قبېلې جر ګه ما رانو ته ورتلننل او د د و ی په مر سته او منځګړتوب به يې شخړې او لنجې اوارولې چې بيا به وروسته د واړو خواووته د منلننو وړ وي او عمل به پرې کيد ه۔ ۔ احمد زي زړور او په هيواد مين خلک د ي د انګر يزي ښکيلکګرو پر خلف د د و ی د غيرت او ميړانې نمونې ۔ په تاريخ کې ثبتې د ي د روسي ير غلګرو سره د مبارزې په ترڅ کې هم د و ی د مبارزې سنګرونه تاود ه سنناتلي وو پښتانه قبيلې وپيژنئ ۞ ۞ خېبر ويب پاڼه khyber.org ۞ ډاکټر لطيف ياد ۞ 20 ۞ چې زموړ هيواد او تاريخ پرې وياړې۔ د افغانستان پخوانی جمهور رئيس او د وطن ګوند مشر نجيب الله هم د احمد زيو د قبیلې پورې اړه د رلود ه او ۔ په اصل کې د پکتيا وليت د رود احمد زي د ميلن د کلي او سيد ونکی احمد ز ی پښتون و همد اراز په احمد زيننوکې د جنرال شا هپور ا حمد زي او د ماليي د پخواني وزيرد کتور اشرف غني احمد زي نو مو نه هم ياد ولی شو۔ د احمد زيو ځينې څانګې او خيلو نه په لند ې ډول د ي ;اله د ين خيل، عيسی خيل، يحيی خيل، ځنډي خيل، مو سی خيل، ابرا هيم خيل، معروف خيل، جبار خيل، ستانکزي، عبد الر حيمزي (اد ريمزي)چې د غه څا نګې بيا په لند نيو کو چنيو ښا خو نو ويشل شوي د يچې ال د ين خيل په با د ين خيلواو کو چي خيلو، عيسی خيل په سا د و خيلو، با زو خيلو، محمد علي خيلو، پا د شاه خيلو، خواجه خيلو، توره خيلو ا و ما ني خيلو با ند ې ويشل شوي د ي 1. همد اراز يحيې خيل: په فتح ال خيلو، سلم خيلو، کامران خيلو، خا نه خيلو، ازک خيلو او فيروزخيلو. 2. ځنډي خيل: په شاه خيلو او خورم خيلو، 3. موسی خيل:په کړو خيلو، پا يند ه خيلو او منصور خيلو, 4. معروف خيل:په با د ين خيلو، شکر خيلو، محمد خيلو، عبد الرحمن خيلو او سر کي خيلو با ند ې ويشل شوي د ي۔