تڼي
که چيري د تڼيو پښتنو د نسب شجره په غور سره و څيړل شي نو جو ته به شي چې د و ی په اصل کې کرلڼي ۔ پښتا نه د ي تڼی د شيتک زو ی د ی او د غه قبيله په د ريو عمد ه څا نګو و يشلې شوې د ه يعني ار يوزي، مر يخيل او سينکي۔ تڼي په عمو مي ډول د افغانستان د خو ست و ليت د تڼيو په ولسوالۍ کې چې د خو ست جنوب ته مننو قعيننت ۔ لري استوګنه لري د تڼيو سهيل ته ګوربز او مد ه خيل وزير پر اته د ي چې د ډيو رنډ کر ښه مد ه خيل او تڼي سننره جل کوي، لو يد يز ته يې ځد راڼ، شمال ته يې د شمل سيند او اسما عيل خيل او ختيزې بر خې ته يې هم ګو ر بز پر اته د ي۔ د تڼيو قبيله پر ١١٢ ۔ سترو او کو چنيو کليو و يشلې شوې د ه د د و ی لو يد يز خواته غر ډير ابناد او زيناتره خلک يې په غر ونو کې او سيږي۔ د حيات افغا ني د تا ريخ مؤ لف ډپټي محمد حيات خان په خپل د غه مشهور اثر کې چې ١٤٤ کلو نننه د مخنه ينې ]: 63 کښلی د ی د تڼيو په اړوند د اسي ليکلي د ي [ تڼي د خو ست په لو يد يز او جنوب کې ميشته او زيا تره په غر ونو کې او سيږي، خو ځيني خلک يې د غننر ۔ ونو په لمنو کې هم استوګنه لري د د و ی لو ی کلی د د رګي په ميد ان کې د ی چې ٥۔۔ ۔ کوره لري ويل کيږي چننې د د و ی د وسله والو کسا نو شمير ١۔۔۔ ۔ تنو ته رسيږي د د رګي پر ته چې د د و ی د سيمې خورا لو ی کلنی د ی د ا ل نند ې ۔ ۔ ۔ کلي هم مشهور د ي : حصارک، ګو خه، نر خی او اتمان تڼي په مسقفو يا چت لرونکو کورونو کې ژ وند کوي د د و ی 56 پښتني قبيلي، د د کتور لطيف ياد اثر، ١٥٩١-٨٢-٨١و ١٦۔ مخونه، د پښيور چاپ 57 د پښتنو قبيلو شجرې او مينې، د پو هنوال محمد عمر روند ميا خيل تا ليف، ٢۔۔ مخ د کا بل چاپ http://www.khyber.org/pashtotribes/t/tarin.shtml 58 59 تا ريخ حيات افغا ني، د ډپټي محمد حيات خان تاليف، ١٧۔- ١٧٢ -١٧١ مخونه، د پيښور چاپ 60 د کا بل سلطنت بيان، د مونټ سټوارټ الفنسټن تاليف، پښتو ژباړه، ١٢١ او ١٢٢ مخونه، د کا بل چاپ 61 تواريخ خو رشيد جهان، د شير محمد خان ګنډ اپور تاليف، ٢۔٤ مخ http://en.wikipedia.org/wiki/Tareen 62 63 حيات افغا ني، پښتو ژباړه، د پيښور چاپ، ٤٣٣ او ٤٣٤ مخونه پښتانه قبيلې وپېژنئ ۞ ۞ خېبر ويب پاڼه khyber.org ۞ ډاکټر لطيف ياد ۞ 99 ۞ ۔ لو يد يز غر ښه شين د ی، ګڼ سيور ی لري او د لته ډير ښکاري با زان هم شته د تڼيو ټول شنمير ١٢۔۔۔ زره تننه د ي، چې له د غه شمير نه يې ٣۔۔۔ ۔ تنه و سله وال د ي د د و ی د ټو پکو شمير د د و ی وسله والو کسا نو په پر تله ٤/١ لږ د ي۔ د د و ی ٣ تنه تورې لري په تڼيو کې هغه خلک چې ټو پک نه لري، نو تورې او سپر ونه ضرور له ځا نه سره ساتي ۔۔۔ ۔ ۔ تڼي ډير زړور او جنګيالي سر تيري د ي د خوست د سيمي په ګوند يو کې د و ی په سپين ګو ند ۍ کې شننا مننل د ي ۔ ۔ ۔ تڼي زياتره د کر کيلې په چا رو بو خت د ي، ځمکې يې للمي، خو يوه اند ازه يې د اوبو په ذريعه خړو بيننږي د د و ی ځيني خلک د بنو تر سيمې پورې د تنبا کو او نورو شيا نو سو د اګري کوي، خو له خپلې سيمې نه يې بهر زينا تنره تګ راتګ نه خو ښيږي، که څه هم د و ی د خو ست د سيمې د حا کم رعيت بلل کيږي او د کال ١ روپۍ ما ليه ور کوي ۔۔۔ ۔ سره له د ې چې د ومره لږه ما ليه ورکوي، خو بيا هم د خپل غر ور، زړور تيا او سختو غر ونو د شته والي له کبله کله ۔ نا کله د خو ست د حا کم نه يا غي کيږي که څه هم د تڼيو تر مينځ کو رنۍ د ښمنۍ نشته، خود د غې قبيلې ښا خو نه په د وو ګو ند ونو ويشل شوي د ي چې ار يوزي او سينکي يې په يوه ګو ند او مر يخيل يې په بل ګو ند پورې اړه لري ۔ چې د شمير له مخې د مريخيلو او بيا په مر يخيلو کې د اتي خيلو شمير زيات د ی په مري خيلو کې د رې نا مې په يوه ۔ خوا او خيبي خيل، اتما نزي او خبر زي په بله خوا د ي ګل خان او ګل هيبت د د رې نا مې په ښاخ، اسما عيل او د اد ګل د خيبي خيلو په څا نګې او خان، فقير، شير احمد او د لواز د تڼيو د قبيلې ملکان د ي په او سني وخت کې د تڼيو ستر کلي د اد ي: حصارک، ګو خه، نر خی، ايتمان، کو چون، ډبر، وريځنی، د ينر ملکه، سنګړا ی، تور خيل او ور ژله۔ ۔ ۔ تڼي په عمو مي تو ګه لوړې ونې، غنم رنګه او ښا يسته څيري لري د و ی زړور او جنګيالي خلک د ي د هيواد ۔ د خپلو اکۍ په د ر يو جګړو کې چې د انګر يزي ښکيل کګرو پر خل ف شوې د ه د تڼيو ونننډه ډيننره د ر نننه د ه د روسي ير غلګرو په وړاند ې هم د و ی د مقا ومت سنګر ونه تا ود ه سا تلي وو۔ 41.1 د تڼيو د قبيلې ښا خو نه لکه چې د د ې مقالې په لو مړ نۍ برخه کې وويل شول چې تڼي کرلڼي پښتا نه د ي او په د ر يو عمد ه ښا خننو نو ويشل شوي د ي، د د و ی د پا تي ښا خو نو نو مو نه په ل ند ې ډول د ي : د رې نننومي، ار يننو زي، مننر يخيننل، سينکي، ګد يو خيل، جنګي خيل، تر خيل، عبد الخيل، اتي خيل، نو کو ر خيل، عيس خيل، زند ه خيل، شبو خيننل، حننا جي خيل، سره، بند ه خيل، کول کهول، خند ګي، منتګ، رو شا نه، د ک خيل، خيد ود خيل، پيزن خيل، ميد ود ، ډبري، وتک خيل، اتو نزي، ميمي خيل، سيټ خيل، ګو يد ا خيل، مينه خيل، خبر زي، تور خيل، ايد ل خيل، بر يم خيل، ار ګند خيل، حصا رکي، سپير کي، چيچکي، کا مل خيل، لجي خيل، ميران، زرک، شهد اد خيل، ل جمير خيل، انډي خيل، شارزي ۔۔۔ خيل، پا يک خيل، ار شه خيل، بکر خيل، خو جي خيل، تر ين خيل، ر شيد خيل، ابر اهيم خيل او نور پښتانه قبيلې وپېژنئ ۞ ۞ خېبر ويب پاڼه khyber.org ۞ ډاکټر لطيف ياد